Pijn en stress verzachten door aanraking bij mensen met een verstandelijke beperking

In deze workshop leer je hoe bewuste aanraking kan bijdragen aan het verminderen van pijn en stress bij mensen met een verstandelijke beperking. De docent verkent zowel de wetenschappelijke onderbouwing als de praktische toepassing van aanraken in de dagelijkse zorg.

Datum:
13 februari 2026
Docent:
Yvonne Harbers-Govers
Accreditatie:
wordt aangevraagd
Type:
Online via Zoom
Tijdsduur:
van 9:30 tot 12:30
Investering:
75,00 p.p.
De deskundigheidsbevordering van FORTIOR is vrijgesteld van BTW.

75,00

Inschrijven

Herken je dit?

Waarschijnlijk herken je het wel bij jezelf: je hebt hoofdpijn, je bent gevallen of je voelt ergens aanhoudende pijn. Wat is dan vaak je eerste reactie? Je wrijft over de pijnlijke plek. Maar waarom doen we dat eigenlijk? Kan aanraken echt helpen om pijn te verlichten?

Het antwoord is ja. Aanraking kan daadwerkelijk bijdragen aan het verminderen van pijn. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat aanraking een positief effect heeft op het verlagen van pijn en stress, én op het verbeteren van het algehele welzijn. Aanraken is niet alleen een biologische basisbehoefte, maar ook een krachtige vorm van communicatie.

 

Oudste vorm van communicatie

In dit webinar verdiepen we ons in beide aspecten van aanraking: als lichamelijke sensatie én als communicatiemiddel. We gaan ook praktisch aan de slag en ervaren zelf hoe aanraken werkt.

Aanraken is de oudste vorm van communicatie – nog vóór taal. Via de tastzin maken we letterlijk contact met de wereld om ons heen. Deze zintuiglijke ervaring speelt een cruciale rol in onze ontwikkeling als mens. Daarom besteden we in deze workshop ook aandacht aan de tastzin: wat is het, hoe werkt het, en waarom is het zo belangrijk – zeker bij mensen met een verstandelijke beperking?

 

Het belang van aanraken

Steeds meer onderzoek wijst op de positieve effecten van aanraken: het kan pijn, stress en angst verminderen, het immuunsysteem versterken en bijdragen aan een gevoel van veiligheid en geborgenheid. Tegelijkertijd zijn er ook risico’s. Ongepaste of onverwachte aanraking, of aanraking door iemand die zelf gespannen of oververmoeid is, kan juist stress oproepen of onveilig aanvoelen.

Aanraking kan op veel manieren worden toegepast: tijdens de dagelijkse zorg, door een massage, of simpelweg door er bewust en met aandacht te zijn in het contact met de cliënt. Als aanraken gebeurt met respect en afstemming, draagt het bij aan een gevoel van comfort, erkenning en ondersteuning.

Toch is aanraken in de zorg niet vanzelfsprekend. Het lichaam van de cliënt staat centraal, maar er zijn ook strikte richtlijnen en ethische grenzen rondom fysieke nabijheid. Dit kan tot dilemma’s leiden: hoe geef je warme, menselijke zorg zonder grenzen te overschrijden?

Tijdens deze workshop staan we stil bij dit spanningsveld. We verkennen hoe we op een zorgvuldige, bewuste en veilige manier aanraking kunnen inzetten – met als doel het verzachten van pijn en stress bij mensen met een verstandelijke beperking.

 

Online training

Deze scholing wordt aangeboden als een online training. FORTIOR maakt hierbij gebruik van het programma Zoom. Voor het deelnemen aan een online training heb je een snelle internetverbinding nodig. Daarnaast heb je een PC of laptop nodig met een camera, microfoon en luidspreker. Een smartphone is niet geschikt voor het volgen van een online training.

Inhoud

De volgende onderwerpen komen aan bod

  • De ontwikkeling van de tast.
  • Het effect van aanraken op pijn in het brein.
  • Belang van aanraken om comfort te creëren.
  • De voorwaarden waar een “goede” aanraking aan moet voldoen.
  • Hoe aanraken in te zetten bij diverse situaties en doelgroepen.
  • Omzetten van effectief aanraken in affectief aanraken.

 

Leerdoelen

Aan het eind van de workshop:

  1. Weten de deelnemers wat het belang is van ‘aanraken’ in de dagelijkse zorg bij mensen met een verstandelijke beperking. En wat je met aanraken in de zorg kunt bereiken.
  2. Zijn de deelnemer geïnformeerd over de (wetenschappelijke) onderbouwing van aanraken in de zorg.
  3. Zijn de deelnemers geïnformeerd over hoe aanraking op een verantwoorde en ethische manier kan plaatsvinden

 

Studiebelasting

Het webinar is goed te volgen zonder voorbereiding.

De studiebelasting bestaat uit het aantal contacturen. Dit webinar omvat drie contacturen.

Cliëntgroep

Het webinar heeft betrekking op kinderen, volwassenen en ouderen met lichte, matige of ernstige verstandelijke beperking of een andere ontwikkelingsbeperking.

 

Doelgroep

Het webinar is ontwikkeld voor de professional die zorgt voor mensen met een ontwikkelingsbeperking in instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking, in het (speciaal) onderwijs, de GGZ, de jeugdzorg, in ziekenhuizen, verpleeghuizen of in een eigen praktijk: cliëntbegeleiders, sociaal agogen, orthopedagogen, psychologen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, leerkrachten, interne begeleiders,  Medisch Pedagogische Zorgverleners, verpleegkundigen, teamleiders, …

 

Niveau van de workshop

De workshop heeft ten minste een post HBO niveau

Accreditatie

Als er deelnemers zijn die accreditatie van een beroepsvereniging nodig hebben, dan kan dit in overleg worden aangevraagd. Neem voor overleg contact op met FORTIOR via [email protected]

Certificaat

Iedere deelnemer ontvangt na afloop een certificaat per e-mail als bewijs van deelname.

Yvonne Harbers-Govers

Sinds 2006 ben ik werkzaam als haptotherapeut. Ik heb ruim 31 jaar bij Sherpa gewerkt, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. De eerste jaren als fysiotherapeut, daarna als haptotherapeut. Bij Sherpa zag ik cliënten voor individuele therapie en gaf ik training aan begeleiders. Daarnaast werkte en werk ik in mijn eigen haptotherapiepraktijk en ben ik docent aan de Academie voor Haptonomie. Regelmatig geef ik workshops op symposia of bij instellingen op aanvraag.
Bekijk de docent

Programma webinar

Ochtend
09:30

Opening

09:35

Wat gebeurt er in je lichaam bij aanraking?

Welke invloed heeft aanraken op pijn?

11:00

Pauze

11:15

De voorwaarden en het toepassen van aanraken in diverse situaties en doelgroepen.

12:15

Evaluatie & afsluiting

12:30

Einde

Zij gingen je voor

FORTIOR biedt vele mooie na – en bijscholing aan waar ik in de afgelopen 25 jaar al met veel plezier aan heb deelgenomen.

FORTIOR heeft altijd een leuk, gevarieerd aanbod aan cursussen binnen het Verstandelijk Gehandicapten werkveld. Ik neem altijd met plezier deel aan de cursussen die FORTIOR aanbiedt!

Fijne locatie, goede voorzieningen en goede enthousiaste docenten. Het was een top dag!

Goed georganiseerd, lekkere lunch, goede info van te voren, mooi mapje, constant koffie en thee

Het is altijd geweldig om de trainingen van FORTIOR te volgen. De inhoud is zo praktijk gericht, dat je de vertaalslag naar je werkvloer al maakt tijdens de training. Elke keer kom ik na een training vol uitvoerbare ideeën op mijn werk zodat wij kunnen blijven  ontwikkelen.

Blijf op de hoogte van nieuwe trainingen, ontwikkelingen en onze informatieve artikelen