Terug naar het overzicht

Sociale adaptatie bij kinderen en jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking

16 mei 2019
Plaats
Fysiek

DOCENT: Albert Ponsioen
INHOUD: Sociale adaptatie bij kinderen en jeugdigen met LVB belicht vanuit een neuropsychologisch perspectief. Wat is sociale adaptatie? Met welke instrumenten kun je sociale adaptatie onderzoeken? Hoe kun je het sociaal adaptatievermogen stimuleren en versterken?
ACCREDITATIE: Is toegekend door Registerplein voor psychodiagnostisch werkenden, cliëntondersteuners, GGZ-agogen en sociaal agogen. Accreditatie is aangevraagd bij het NIP/NVO (geldt ook voor SKJ).

Bij voldoende belangstelling wordt deze studiedag in 2020 herhaald. Blijf op de hoogte van het trainingsaanbod van FORTIOR en meld je aan voor de nieuwsbrief!

 

Inschrijven nieuwsbrief

In de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking neemt het niveau van verstandelijke ontwikkeling nog steeds de belangrijke plaats in, als het gaat om diagnostiek, beeldvorming, ondersteuning en behandeling. Hulpverleners weten, dat het IQ alleen niet voldoende is om het functioneren van kinderen, jeugdigen en volwassenen met een verstandelijke beperking te begrijpen. Emotionele en sociale ontwikkeling spelen eveneens een belangrijke rol in het functioneren en er zijn meer ontwikkelingsaspecten waar dit voor geldt. Een daarvan is sociale adaptatie, het aspect dat ook opgenomen is in de nieuwste DSM 5 definitie. Hiermee krijgt sociale adaptatie een centrale positie in het functioneren van mensen met een verstandelijke beperking toebedeeld, naast het verstandelijk functioneren. Dit betekent, dat diagnostiek, ondersteuning en behandeling niet alleen op de cognitieve, maar ook op de sociaal-adaptieve vermogens van individuen met een verstandelijke beperking gefocust zouden moeten zijn.

Dit roept de vraag op, toegespitst op kinderen en jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking: Hoe en met welke onderzoeksmiddelen kan het sociaal adaptatievermogen onderzocht worden bijvooorbeeld bij indicatiestelling en bij diagnostiek van problematisch gedrag?

Deze vraag is belangrijk, omdat:

“Het gaat immers om adaptief kwetsbare kinderen, waarbij het zaak is de aard én de reden voor deze kwetsbaarheid goed te onderzoeken en vanuit die gerichte diagnostiek gerichte begeleidings- en behandeladviezen op te stellen” (Ponsioen, 2017)

Albert Ponsioen verdiept zich al heel lang in sociale adaptatie, intelligentieonderzoek bij lichte verstandelijke beperking en serious games. Hij is een van de ontwerpers van Braingame Brian en groot voorstander van het N=1 onderzoek.

Inhoud van de studiedag

Onderwerpen die behandeld worden:

  1. de omschrijving van sociale adaptatie en sociaal adaptatievermogen,
  2. de ontwikkeling van het sociaal adaptatievermogen,
  3. neuropsychologische aspecten van de begrippen,
  4. relatie tussen sociaal adaptatievermogen en executieve functies,
  5. diagnostische middelen,
  6. ondersteuning en behandeling.

 

Leerdoelen:

Aan het eind van de studiedag:

  1. kent de deelnemer de praktische implicaties van het begrip sociale adaptatie,
  2. weet de deelnemer hoe en met welke instrumenten hij of zij het sociaal-adaptatievermogen en de onderliggende, dragende functies kan onderzoeken,
  3. weet de deelnemer hoe en met welke interventies hij of zij het sociaal-adaptatievermogen en/of de onderliggende, dragende functies kan stimuleren en versterken.

Studiebelasting & voorbereiding

De studiedag is te volgen zonder voorbereiding. Indien gewenst kun je de aanbevolen literatuur doorlezen

De studiebelasting van deze scholing bestaat uit het aantal contacturen. Het aantal contacturen is 6 uur.

Doelgroep

De studiedag is bedoeld voor orthopedagogen, psychologen en psychodiagnostisch werkenden die werken met kinderen en jeugdigen met een lichte verstandelijke beperking. De informatie die op deze dag verstrekt wordt, is ook toepasbaar op volwassen LVB-cliënten.

Accreditatie

Accreditatie is toegekend door:

  • Registerplein voor psychodiagnostisch werkenden, cliëntondersteuners, GGZ-agogen en sociaal agogen voor 5 punten.

 

Accreditatie is aangevraagd bij:

  • Het accreditatiebureau Kinder- en Jeugdpsycholoog NIP/NVO orthopedagoog-Generalisten. Als de training wordt geaccrediteerd door NIP K&J / NVO OG, is de studiedag ook geaccrediteerd bij het SKJ. Deze studiedag kan worden opgevoerd voor herregistratie. Zie ook de website van SKJ

 

Certificaat en invoeren presenties

Na afloop van de studiedag ontvangt iedere deelnemer een certificaat als bewijs van deelname, ondertekend door de docent(en) en FORTIOR. Op het certificaat staan de titel en de datum van de scholing en de accreditaties met hun registratienummers vermeld.

Voor sommige registers van beroepsverenigingen voert FORTIOR de presentie in, zoals bij het NIP K&J/NVO OG. Hiervoor hebben wij het nummer nodig waarmee je bij je beroepsvereniging bent ingeschreven. Het is je eigen verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat je correcte nummer bekend is bij FORTIOR.

Albert Ponsioen

Albert Ponsioen werkt als klinisch neuropsycholoog bij de Praktijk Zelfregulatie in Oudewater. Albert is tevens als stafmedewerker verbonden aan de Stichting Landelijk Kenniscentrum LVB (www.kenniscentrumlvb.nl) in Utrecht. Daarnaast is hij voorzitter van de stichting Gaming & Training. Het doel van deze stichting is het ontwikkelen van trainingen om executieve functies bij kinderen te versterken. Het computertrainingsprogramma Braingame Brian (www.gamingandtraining.nl en www.braingamebrian.nl) is een voorbeeld van een dergelijke ontwikkeling.  Een speciaal interessegebied van Albert zijn de Single Case Experimental Design (SCED) studies, ook wel N=1 studies genoemd, om behandeleffecten te beoordelen.

 
Bekijk de docent

Ochtend
10:00

Opening

10:05

Begrippen en modellen:

  • IQ
  • DSM-5
  • Executieve functies
  • Stress
  • Sociaal adaptief vermogen (SAV)
11:15

Pauze

Beoordeling van het SAV deel 1-

  • Observatie
  • Screeningslijsten
  • Diagnostische instrumenten
12:30

Lunchpauze

 
Middag
13:30

Beoordeling van het sociaal adaptief vermogen – deel 2

  • Diagnostische instrumenten -vervolg-
  • Experience sampling methoden (ESM)
  • Ecological Momentary Assessment (EMA)
14:30

Pauze

14:45

Begeleiding en behandeling gericht op het SAV

16:30

Meten van behandeleffecten

Single-case studies

17:00

Afsluiting

Aanbevolen literatuur

Ponsioen, A. (2014). Adaptatie. In J. de Bruijn, W Buntinx en B. Twint (Red), Verstandelijke beperking: definitie en context. Amsterdam: uitgeverij SWP. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A. J. G. B. & Nelwan, M. (2014). Van intelligentieonderzoek naar intelligent onderzoek. In: Jac de Bruijn, Wil Buntinx en Brian Twint (Red.), Verstandelijke beperking: definitie en context (pag. 81-90). Amsterdam: Uitgeverij SWP. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A. J. G. B. & Plas, J. J. (2014). Verstandelijke beperking. In: P. Prins. & C. Braet (Red.), Handboek klinische ontwikkelingspsychologie. Tweede, geheel herziene druk (blz. 393-418). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A.J.G.B. & Brink, ten E.L. (2014). Zelfregulatie. Trainingsboek. Diagnostiek en behandeling van executieve functies bij kinderen. Houten: LannooCampus Uitgevers. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A. (2016).  Andere kijk op psychologische diagnostiek. In R.  Didden, P Troost, X Moonen en W Groen (Red), Handboek Psychiatrie en lichte verstandelijke beperking. Utrecht: de Tijdstroom uitgeverij. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A. J. G. B. & Groot, A. de (2016). Cognitieve beperkingen. In: P. Snellings & M. Zeguers (Red.), Interventies in het onderwijs: leerproblemen. Amsterdam: Boom uitgevers. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A. (2017). Emotionele ontwikkeling, sociale ontwikkeling en adaptatie. In J. de Bruijn, J. Vonk, A. van den Broek en B. Twint (Red), Handboek emotionele ontwikkeling en verstandelijke beperking. Amsterdam: Boom uitgevers. Bestel dit boek hier>>

Ponsioen, A. J. G. B., Vliet, F. van der, Blijderveen, R. & Zwiers, S. (2016). Braingame Brian: N=1 in de praktijk. Wat doet deze interventie bij deze cliënt? De Psycholoog, 51(5), 44-57.

 

Deze studiedag wordt gehouden in:

Utrechts Centrum voor de Kunsten (UCK)
Domplein 4
3512 JC Utrecht

De locatie ligt op vijftien minuten lopen vanaf station Utrecht Centraal.

Voor de locatie kan niet worden geparkeerd. De dichtstbijzijnde parkeergarage is de parkeergarage Springweg aan de Strosteeg 83 in Utrecht.

nieuwsbrief

">

Blijf op de hoogte van nieuwe trainingen, ontwikkelingen en onze informatieve artikelen