Fysiek
DOCENTEN: Anneke Groot & ervaringsdeskundigen Leonie en Janneke
INHOUD: Welke problemen kunnen mensen met een verstandelijke beperking en/of autisme hebben met hun executieve functies? Hoe voelt het om deze problemen te hebben? En wat kun je doen om deze mensen goed te ondersteunen?
ACCREDITATIE: Is aangevraagd bij Register Vaktherapie.
Inschrijven nieuwsbrief
Onze executieve functies zorgen ervoor dat we als mensen kunnen plannen en organiseren. Het is als een soort officemanager in ons brein. Executieve functies variëren van het bedenken van een plan, het in beweging komen, tot emotieregulatie, flexibiliteit en impulscontrole.
Mensen met een ontwikkelingsbeperking (zoals autisme of een verstandelijke beperking) hebben vaak zwak ontwikkelde executieve functies. Ze zijn daarom niet goed in staat om de wereld om hen heen te organiseren en hun eigen handelen te managen. Dat leidt meestal tot veel onbegrip bij de omgeving van de persoon. Hulpverleners twijfelen of de cliënt niet kan of niet wil. In sommige gevallen hebben cliënten zulke ernstige problemen met hun executieve functies, dat het al hun normale functioneren in de weg staat. Ze zijn overgeleverd aan een lichaam dat handelt uit impulsen en ze kunnen het niet meer zelf aansturen.
De studiedag geeft een heel andere kijk op het gedrag van mensen met een ontwikkelingsbeperking. Met name waar ze vast lopen in hun handelen. Hun ontwikkeling is veelal anders en/of vertraagd en dat heeft veel consequenties voor de manier waarop ze nu denken en hun problemen wel of niet aanpakken. Anneke Groot neemt je mee in deze andere ontwikkeling. Ze geeft je op haar gebruikelijke ervaringsgerichte wijze inzicht in hoe dit andere denken er uit ziet en tot stand komt. Ze laat je zien waarom er onbedoeld zoveel misloopt en hoe diepgaand dit kan zijn. Vervolgens geeft ze je veel concrete handvatten zodat je op een effectieve manier mensen kunt begeleiden om tot meer gericht en succesvol handelen te komen.
De docent op deze studiedag is Anneke Groot (bekend van de methode Contactgericht Spelen en Leren). Zij geeft je een theoretische inleiding op de problemen die bestaan op het gebied van executieve functies. Daarnaast geeft ze praktische tips hoe je mensen met deze problemen kunt ondersteunen.
Ervaringsdeskundigen kunnen als beste vertellen wat het betekent om problemen te hebben in je executieve functies. Dit leidt tot meer begrip. Tijdens deze studiedag zijn de ervaringsdeskundigen Leonie en Janneke aanwezig. Zij hebben beiden klassiek autisme en zijn zullen de presentatie van Anneke Groot met hun eigen ervaringen aanvullen.
In de ochtend leer je meer over prikkelverwerking, alertheid en de effecten daarvan op het gedrag en de beleving. Vervolgens leer je begrijpen wat de diepgaande effecten daarvan zijn op de cognitieve processen om activiteiten te plannen en organiseren (executieve functies) van een cliënt. Je leert meer over al de afzonderlijke executieve functies. Door middel van een oefening ervaar je zelf de moeilijkheden die mensen met zwakke executieve functies ervaren.
De middag is gericht op begeleiding van mensen met zwakke executieve functies. Je leert meer over de interventies die je kunt toepassen en in het bijzonder hoe je mensen met zeer zwakke executieve functies, cognitief kunt stimuleren.
De namiddag is beschikbaar om situaties uit je eigen praktijk te onderzoeken en te bespreken.
De studiedag over executieve functies is bedoeld voor begeleiders, (vak)therapeuten, leerkrachten in de zorg voor mensen met een ontwikkelingsbeperking (dit zijn bijvoorbeeld mensen met autisme of een verstandelijke beperking). Ook ouders zijn van harte welkom.
Problemen in de executieve functies komen bij een brede cliëntgroep voor. Zowel mensen met een verstandelijke beperking als mensen met autisme kunnen deze problemen hebben. De inhoud van de studiedag heeft betrekking op volwassenen en kinderen met een ernstige, matige of lichte beperking.
Als achtergrond informatie kun je het boek Contactgericht Ondersteunen van auteurs Anneke Groot en Ad van den Broek doorlezen. Dit boek ontvang je tijdens de studiedag.
Anneke Groot (BSW) geeft sinds 2000 trainingen en studiedagen aan ouders, zorgprofessionals en leerkrachten van mensen met autisme (en een verstandelijke beperking). Daarnaast begeleidt ze individuele programma’s van kinderen met autisme, zowel thuis als in professionele settingen. Anneke is ook ervaringsdeskundige. Voor haar jongste zoon met autisme heeft ze een intensief thuisprogramma gehad. Ze heeft diverse trainingen gevolgd van Contactgerichte Methodes, zoals Son-Rise, Growing Minds en Floortime. Daarnaast heeft ze attitudetrainingen gedaan en is ze sociaal pedagogisch hulpverlener.
Anneke heeft de methode Contactgericht Spelen en Leren in Nederland ontwikkeld en stichting Horison opgezet. Anneke heeft haar eigen bureau: Parel in de Oester: ze begeleidt de toepassing van de methode CSL en verzorgt cursussen, lezingen, workshops en de begeleiding van programma’s voor kinderen met autisme.
Anneke Groot is auteur van de volgende boeken:
Leonie heeft autisme en daarnaast problemen in haar sensorische informatieverwerking. Ze heeft op alle zintuigen over- en ondergevoeligheid en grote problemen met alertheid en emotieregulatie. Haar lichaam doet vaak niet wat haar hoofd wil en daar ondervindt Leonie in het dagelijks leven veel last van. Door haar intelligentie en zelfinzicht kan ze oplossingen bedenken voor haar problemen en hulp accepteren. Leonie geeft regelmatig lezingen en belevingsgerichte workshops voor hulpverleners, leraren, mantelzorgers en ouders.
Met haar lezingen en workshop wil Leonie een brug slaan tussen mensen met autisme die niet zelf kunnen uitleggen hoe zij de wereld ervaren en de mensen die hen ondersteunen of met hen samenleven. Door haar ervaringen te delen wil Leonie het begrip voor mensen met autisme vergroten. En ze wil ervoor zorgen dat het contact tussen mensen met en zonder autisme verbetert.
Bekijk de docent
Janneke werkt als ervaringsdeskundige bij Dichterbij. Dit is een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking in delen van Limburg, Gelderland en Brabant. Naast klassiek autisme heeft Janneke ook een ernstige sensorische informatieverwerkingsstoornis en problemen met haar executieve functies. Dit belemmert haar sterk in haar dagelijks leven. Daarnaast biedt het autisme Janneke ook mogelijkheden waar ze niet zonder zou kunnen. Als ervaringsdeskundige geeft Janneke regelmatig lezingen aan hulpverleners, mensen met autisme en mensen uit de omgeving van iemand met autisme. Daarnaast geeft ze als ervaringsdeskundige advies, beantwoordt ze vragen en denkt ze mee.
Janneke is van mening dat er te vaak over mensen met autisme wordt gepraat. Bijna alle scholing, uitleg, boeken e.d. worden gegeven of geschreven door mensen zonder autisme. Ze hebben doorgaans geen idee wat het betekent om autisme te hebben. Door haar werk als ervaringsdeskundige hoopt Janneke bij mensen meer begrip te geven over wat het betekent om autisme te hebben. Janneke is ervan overtuigd dat praten met mensen met autisme een grote meerwaarde kan hebben voor de ondersteuning en omgang met mensen met autisme.
Bekijk de docent
| Ochtend | |
| 10:00 | Opening |
| 10:15 | Inzicht in executieve functies. Welke koppeling hebben ze met prikkelverwerking? |
| 11:15 | Pauze |
| 11:30 | Inzicht en voorbeelden van zwakke executieve functies en de gevolgen op het gedrag en de ontwikkeling van mensen met een verstandelijke beperking en/of autisme. |
| 12:30 | Lunch |
| Middag | |
| 13:30 | Handvatten voor effectieve begeleiding van mensen met zwakke executieve functies. |
| 14:45 | Pauze |
| 15:00 | Aansluiting bij de praktijk van de deelnemers. Ruimte voor vragen en casuïstiek. |
| 17:00 | Einde |
Dawson, P.& Guare, R. (2009). Slim maar … Help kinderen hun talenten te benutten door hun executieve functies te versterken. Amsterdam: Hogrefe. ISBN 9789079729104. Pag. 21-88.
Dawson, P.& Guare, R. (2010). Executieve functies bij kinderen en adolescenten. Een praktische gids voor diagnostiek en interventie. Amsterdam: Hogrefe. ISBN 9789079729197.
