Aantal keer bekeken: 2102 views
Op woensdag 28 april 2010 gaven Pim Steerneman en Cor Meesters een toelichting bij de vernieuwde ToM-test, de ToM test-R, in het smaakvol ingerichte zaaltje van het Boekenpodium in Antwerpen. Uitgeverij Garant toont hier de boeken uit haar catalogus en houdt hier boekpresentaties, lezingen, enzovoorts. Ik was bij de ochtendbijeenkomst. Uit de toelichting werd duidelijk, dat de test veranderd is, maar dat het onderliggende theoretische model hetzelfde is gebleven. ToM staat voor Theory of Mind.
Een herziening van de ToM test uit 2003 was nodig, omdat de Cotan in 2004 had geoordeeld dat de normen en de betrouwbaarheid van die test onvoldoende was. De auteurs hadden nu als doel de normen te verbeteren, de items beter te matchen met de bouwstenen, de items beter over de bouwstenen te verdelen, het verbale karakter van de test te verminderen, de afnametijd met de helft terug te brengen en foto’s c.q. animaties te gebruiken in plaats van tekeningen. Het resultaat is een ToM test-R die ongeveer 20 minuten afname tijd vraagt en goed bruikbaar is voor kinderen van 4 t/m 12 jaar.
In het model dat de ToM-test-R operationaliseert, zijn de zes bouwstenen (1: doen alsof, 2: verschil zien tussen fysische en mentale wereld, 3: emotieherkenning, 4: first order belief, 5: false belief en 6: second order belief) geordend in drie opeenvolgende stadia (ToM I, ToM II en ToM III). In het validatieonderzoek wordt de veronderstelde hiërarchische ordening van deze drie stadia aangetoond. Ook blijkt uit dit onderzoek, dat de ontwikkeling van het second order belief (ToM III) na het elfde jaar nog verder gaat. Volgens Steerneman kan Joint Attention als een ontwikkelingsfase voorafgaand aan ToM I, het stadium van de voorlopers, gezien worden.
Aansluitend bij de zwakte/sterkte analyse van een individueel profiel kan een ToM-training op maat ontworpen worden. Steerneman heeft in zijn boek “Leren denken over denken en leren begrijpen van emoties” een groot aantal oefeningen beschreven die in zo’n ToM-training gebruikt kunnen worden. Zijn stelling is dat het trainen van sociale cognities een positief effect heeft op de ontwikkeling van het sociaal gedrag.
Bestel het boek Leren denken over denken en leren begrijpen van emoties van Pim Steerneman hier >>
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod