Spiegelen is een begrip dat veel mensen wel zullen kennen. In de methode Emerging Body Language (EBL) bestaat het woord Meebewogen- zijn. De twee begrippen lijken op elkaar en hebben misschien ook wel overeenkomsten. In deze blog lees je over het verschil tussen spiegelen en Meebewogen- zijn. En waarom je met Meebewogen-zijn soms meer kunt bereiken.
Spiegelen is een vorm van non-verbale communicatie waarbij mensen elkaars houding of manier van doen overnemen. Voorbeelden van spiegelen zijn: op eenzelfde manier zitten, gelijke bewegingen maken, dezelfde woorden kiezen of op een gelijke snelheid spreken. Spiegelen gebeurt meestal onbewust. Het zorgt ervoor dat mensen zich bij elkaar op hun gemak voelen.
Je kunt ook bewust spiegelen. De ene gesprekspartner imiteert dan bewust de andere. Er wordt beweerd dat je met bewust spiegelen veel kunt bereiken. Want je kunt een ander voor je winnen als je hem of haar een prettig gevoel kunt geven. Het is een techniek die vaak wordt toegepast in verkoop- en sollicitatiegesprekken. Zou bewust spiegelen ook in de zorgsector kunnen werken?
Professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking of autisme zullen weten dat “goed contact” niet altijd als vanzelf ontstaat. Vooral niet als de cliënt moeite heeft met verbale taal. Met spiegelen kun je de cliënt misschien wel een veilig gevoel geven. Maar door alleen te spiegelen zal de cliënt niets van je leren. Je geeft namelijk alleen maar terug wat de persoon zelf doet. Daarnaast kan spiegelen irritant gevonden worden als je de cliënt te overdreven na-aapt.
Emerging Body Language (EBL) is een methode die werkt met lichaamstaal. Een bekend begrip in deze methodiek is “Meebewogen- zijn”. Dit betekent dat je je afstemt op de lichaamstaal van een persoon die bij je in de buurt is. Dit is iets anders dan het weloverwogen nadoen van iemands houding (spiegelen). Bij Meebewogen- zijn neem je onbewust elkaars houding of ritme over waardoor interactie ontstaat. Maar tegelijkertijd breng je ook “iets” van jezelf in.
Marijke Rutten-Saris is de grondlegger van EBL. In een eerder interview illustreert ze Meebewogen-zijn met een voorbeeld: “Tijdens een bezoek aan een instelling kwam ik een jongen tegen met een ernstige meervoudige ontwikkelingsbeperking. Hij kon heel weinig. Hij kon alleen zijn hand bewegen en geluidjes maken. Ik pakte zijn hand en bewoog die heen en weer. De jongen glimlachte en we hadden contact. Dat is meebewegen. Ik dacht niet na op dat moment. Ik had ook op geluidjes van de jongen in kunnen gaan, maar spontaan bewoog ik zijn hand. Waarom ik die keuze maakte, kan ik achteraf ook niet verklaren. Het kan zijn, omdat lichaamstaal heel erg verbonden is met bewegen, met motoriek, met iets doen”
Een therapeut of begeleider die meebeweegt met de cliënt kan zo inzicht krijgen in de wereld van zijn of haar cliënt. Dit begrip is essentieel voor de relatie. Maar de therapeut of begeleider kan de cliënt ook haar eigen wereld laten zien. Dit is heel belangrijk omdat de cliënt zo ook van de lichaamstaal van iemand anders kan leren. De cliënt leert dat er een ander is. Het is dus belangrijk om afgestemd te zijn op de cliënt maar ook op jezelf.
Soms kan het ook heel effectief zijn zal je bewust niet Meebeweegt. Jeroen Saris is opgeleid als energetisch therapeut en is EBL trainer & consultant. Hij stelt: “Alles is energie”. Mensen kunnen daarom Meebewogen-zijn met alles in hun omgeving. Er kan niet alleen een energieverandering ontstaan door interactie met andere mensen maar ook met materie, zoals gebouwen en meubels. Ook is het mogelijk om mentaal Meebewogen te zijn met iemand anders. Dit is niet altijd handig omdat die ander je dan gemakkelijk van de wijs kan brengen. Soms ben je Meebewogen met een situatie die niet positief is en waarin het contact niet lekker loopt. Je kunt dan een negatieve spiraal doorbreken door bewust jezelf te zijn met je eigen bewegingen en ritme.
FORTIOR is gespecialiseerd in het organiseren van trainingen voor professionals die werken met mensen met een verstandelijke beperking. Bekijk hier ons volledige aanbod